İçindekiler
Doğal Kumaş Çeşitleri
Doğal kumaş çeşitleri, doğadan elde edilebilen çeşitli hammaddelerden üretilir. Tekstil elyafları, kumaş oluşumu için uygun hammadde haline getirilmek amacıyla bir dizi işlemden geçmektedir.
Doğal lifler toplanarak, özellikleri zenginleştirmek için ayarlanır ve kullanılabilir formlara dönüştürülür. Nihai ürünler için hammadde olarak kullanılır. Dokuma ve örme türü kumaşların üretilmesi bunlara örnek verilebilir.
- Kumaşlar, liflerin kökenine ve işlemlerine veya nihai kullanımına göre sınıflandırılabilir.
Doğal Liflerden elde edilen kumaşlar, hayvan katlarının liflerinden, ipek böceği kozalarından ve bitki tohumlarından, yapraklarından ve gövdelerinden oluşturulan kumaşlardır. Nefes alabilir ve yumuşaktır. Dayanıklı olmasının yanı sıra asla döküntülere sebebiyet vermez. İnsanlar için doğal kumaş sağlık açısından en iyi seçimdir. UV ışığından renk değiştirmez ve malzeme gerilme mukavemetini kaybedene kadar ısınma olmaz.
Suni ve Sentetik Liflerden elde edilen kumaşlar, tamamen kimyasallarla birleştirilmiş organik veya inorganik malzemelerden yapılmış liflerden üretilir. Sentetik kumaşlar, üretildiği ve kullanıldığı amaç bakımından birçok özelliğe sahiptir. Bazıları şeffaf, bazıları nem emici özelliğe sahiptir. Bazı doğal kumaşlar ise hızlı kurur.
Başlıca Kumaş Formasyonları
Dokuma Kumaş: Dokuma kumaş, çözgü ve atkı adı verilen iki temel iplik serisinden oluşur.
Örme Kumaş: Bir veya daha fazla ipliğin elle veya makine ile birbirine kenetlenmesi ile oluşturulan kumaşlara örme kumaşlar denir.
Dokumasız Kumaş: Liflerin karıştırılması ve kumaşın istenen genişliğine karşılık gelen boyutlarda bir ağın kalın bir tabakası haline getirilmesiyle üretilir.
Diğer Kumaşlar: Örgüler, Dantel, Netleştirme, Keçe vb.
Doğal Kumaş Çeşitleri
Doğadan elde edilen liflerle yapılmış kumaşlara genel olarak doğal kumaşlar denir. Bu liflerle üretilen kumaşlar esasen doğal kumaşlardır. Tekstil ürünleri üretmek için çok sayıda doğal selüloz kaynağı kullanılır. Tekstil ürünlerinin artan gereksinimlerini karşılamak için çeşitli lif üreten bitki ve hayvanlar ticari olarak yetiştirilmektedir. Rejenere polimerlerle harmanlanmış doğal malzemeler, kompozit ürünlerin spesifik özellikleri ve doğal liflerin kolay bulunabilirliği nedeniyle tekstil üretiminde yeni bir trend olmuştur.
- Ticari olarak temin edilebilen, doğal elyaflarla üretilen doğal kumaş çeşitleri aşağıda sınıflandırılmıştır.
Pamuk Kumaş
Pamuk kumaş, pamuk bitkisinin tohumundan gelen doğal bir elyaftır. Birçok kumaş türünün yapımında kullanılır. Doğal kumaş çeşitleri arasında en güvenli olduğuna inanılan kumaşa pamuklu kumaş denir. Pamuklu kumaş bebek elbiseleri ve yatak nevresim takımları için yoğun olarak kullanılmaktadır. Bu bilgi yumuşaklığının ve cilt dostu olmasının canlı bir kanıtıdır. Pamuklu kumaş, iklim gereksinimlerine kolayca uyum sağlayabilmektedir. Bunun için ayırt edici bir özelliğe sahiptir, bu yüzden dört mevsim kumaş olarak adlandırılır. Yaz mevsiminde pamuklu kumaş vücudu serin tutar ve teri kolayca emer, kış mevsiminde giyilirse sıcak bir his verir. Kadife, Denim, Pötikareli, Gabardin, Poplin vb. kumaşlar pamuklu kumaşlara örnek verilebilir.
Keten Kumaş
Keten kumaş, doğal kumaşların kralı olarak adlandırılır. Keten, giyim eşyası yapımı ve ev mobilyası için de yaygın olarak kullanılmaktadır. Doğal bir lif olan keten, tüm cilt tipleri için güvenli kabul edilmektedir. Keten kumaş, doğal özellikleri alerjilere karşı dirençli olduğu için hassas ciltler için de uygundur.
Keten kumaş, tahriş, alerjik reaksiyon vb. sorunlara neden olmaz. Ketenlerin doğal lifleri onu güçlü ve dayanıklı hale getirir. Keten, bakımı kolay bir kumaştır. Keten için özel bir işlem gerekmez. Elde yıkama ile kolayca temizlenebilir. Keten, her türlü giysi için kullanılmasına rağmen, çoğunlukla masa örtüsü, yatak örtüleri, perdeler vb. ev eşyaları için kullanılır.
İpek Kumaş
İpek kumaş, dünyadaki en güçlü doğal kumaşlardan biridir. Yumuşaklığı, parlaklığı, güzelliği ve lüks görünümü ile tanınan ipek kumaş, her türlü hava koşulunda kullanıcıya konfor sağlayan yüksek kaliteli kumaşlardan biridir. Vücudu yazın serin, kışın sıcak tutan ipek kumaşı, MÖ 2640’da keşfedilmiştir. Şifon, Tafta, Organze, Krep, Saten vb. ipek kumaşlara örnektir. Çeşitli tasarımları, dokumaları ve kalitesi nedeniyle, ipek kumaş tekstil dünyasında popülerdir.
İpek kumaş yaygın olarak lüks ve pahalı elbiseler veya ev mobilyaları yapmak için kullanılır. Hint ipek tekstili dünya çapında popülerdir. Öte yandan ABD, Fransa ve İtalya’da dünyanın önde gelen ipek kumaş üreticileridir. Aynı zamanda Avrupa’da yüksek değerli sofistike ipek kumaşlar üretilmektedir.
Yün Kumaş
Yumuşak, güçlü ve çok dayanıklı olan yün kumaş, sıcaklığı koruma yönünden çok etkili bir kumaştır. Aynı zamanda çekici bir görünüm sağlar. Terlerken kullanıcıyı kuru, sıcakken serin tutan bir kumaştır. Terlemeyi vücuttan emici özelliğe sahiptir. Yün kumaş kolay kolay kırışmaz ve kir aşınmasına ve yırtılmaya karşı dayanıklıdır. Ayrıca alevin üzerine konduğunda yanmama özelliği de bulunur. Bu yüzden yanmakta olan birine battaniye ile müdahale edilir. Makine ve stereo hoparlörlerde koku ve gürültüyü emmede kullanılır. On iki bin yılı aşkın bir süredir giyim için kullanılan yünlü kumaş genellikle koyun ve keçilerden elde edilir. Keşmirli kazaklar keçi yününden yapılmaktadır.
Yünlü kumaş, sıcaklık yaratma özelliği başta olmak üzere, kırışıklık, aşınma ve yıpranmaya karşı dayanıklılık özelliğine de sahiptir. Aynı zamanda nemi emen hafif bir kumaştır. Battaniyelerde ve halılarda büyük ölçüde kullanılmaktadır. Günümüzde neredeyse her gardıropta yünlü kumaştan yapılmış kıyafetler yer almaktadır.
Pazen, Jersey, Tüvit, Polar, Tartan vb. yünlü kumaş örneklerindendir.
Deri Kumaş
Hem sıcak hem de soğuk havalarda rahat ettiren deri kumaş, ortamın sıcaklığından etkilenmez. Dokunması hoş ve rahattır. Deri kumaşı yumuşak, elastik ve sağlam bir yapıya sahiptir. Deri kumaş, sıkma işlemi yapıldığında orijinal şekline bağlı kalmadan suyu çekme özelliğine sahiptir. Bu ilginç özelliğe sahip başka bir kumaş yoktur.
Kaşmir Kumaş
Kaşmir kumaş, kaşmir keçisinin tüylü astarını oluşturan saç liflerinden yapılır. Kaşmir kumaş terimi bazen aşırı yumuşak yünler için de kullanılır. Keçilerden elde edilen kaşmir yün, yüksek ekonomik değeri, yumuşaklığı, parıltısı ve az olması nedeniyle genellikle özel veya lüks kıyafetlerin yapılması aşamasında işlem görür.
Rami Kumaş
Rami kumaş, beyaz alt tabakaya sahip tüylü yaprakları bulunan Rami bitkisinden üretilir. Rami en güçlü doğal elyaflardan birisidir. Islakken daha fazla mukavemet gösterir. Rami lifi, özellikle şekil tutma, kırışıklığı azaltma ve kumaş görünümüne ipeksi bir parlaklık kazandırma yeteneği ile bilinir. Nem tutabilmesinin yanında hava geçirgenliği gibi kullanıcı dostu özelliklere sahiptir. Rami kumaşı hakkında yapılan testler sonucu bazı asitlere ve alkali elementlere dayanıklı bir kumaş olduğu ortaya çıkmıştır. Bu lifle yapılmış kumaş türü genellikle yaz aylarında kullanılır.
Jüt Kumaş
Jüt kumaş kuvvetli ve dayanıklı bir kumaştır.Yüzyıllardır çuval olarak kullanılmaktadır. Jüt kumaş, moda kıyafetler ve moda aksesuarları için yoğun olarak tercih edilen bir kumaştır. Bangladeş ve Hindistan’da üretimi ve kullanımı yaygındır.
Jüt kumaşı en çok keten kumaş ile benzerlik gösterir. halı ve muşamba yapımında kullanılır. Ayrıca otomobil koltuklarının iç yaylarını gizlemek için kullanılmaktadır.
Kenevir Kumaş
Kenevir kumaş genellikle ayakkabı, mobilya, giyim eşyası, aksesuar ve ev mobilyası gibi ürünlerin yapımında kullanılmaktadır. Kenevir kumaş, sıcaklığı, yumuşaklığı ve dayanıklılığı ile bilinen bir kumaştır.
Kenevir kumaşı, sert koşullara dayanabilmektedir. Daha uzun süre dayanabilen giysiler yapmak için en ideal kumaştır. Yaz aylarında giysileri serin tutan yansıtıcı bir özelliğe sahiptir.
Suya dayanabilme özelliğine sahip diğer ürünlerden daha fazla suya dayanıklıdır. Kenevir bitkisinin köklerinden elde edilmektedir. Kenevir kumaşı, rahat olmasından dolayı iş kıyafetleri için tercih edilebilir.